Հարավային Կովկասում պահպանվող տարածքների համար տարածաշրջանային չափանիշերի մշակման և կիրառման համար ընդունելի և առավել համապատասխան է ճանաչվել Եվրոպարկ Ֆեդերացիայի՝ Պահպանվող տարածքներում զբոսաշրջության զարգացման EUROPARC խարտիան, որով հաշվի են առնվել հարավային Կովկասում առկա տեղական պայմանները: Ահա խարտիայի հինգ սկզբունքները.
Մեր միջազգային թիմի ղեկավար, էկոտուրիզմի փորձագետն առաջարկել է տարածաշրջանային ուղեցույցերը մշակել հաշվի առնելով միջազգային նմանատիպ ուղեցույցերը և լավագույն փորձը: Այդ ուղեցույցները ներկայացված են հետևյալ հղումով:
Տարածաշրջանային ուղեցույցերի կիրառումը պիլոտային իրականացման փուլում շահագրգիռ կողմերին թույլ կտա բացահայտել ուղեցույցերի գործնական համապատասխանությունը բոլոր մակարդակներում, իսկ հետագայում՝ սահմանել Հայաստանի համար համապատասխանեցված ազգային ուղեցույցեր:
Հարավային Կովկասում պահպանվող տարածքների վերաբերյալ տարածաշրջանային ուղեցույցների համար EUROPARC խարտիան որպես լավագույն փորձ ընդունելու առանցքային պատճառներից մեկն այն է, որ խարտիան նախատեսում է պահպանվող տարածքների և շահագրգիռ կողմերի համար Կայուն զբոսաշրջության ֆորումի ստեղծում և տևական գործունեություն: Այդ կառույցը կարող է տարբեր անվանումներ կրել (Ուղղությունների կառավարման կազմակերպություն, Տարածաշրջանային խորհուրդ, Ընկերների ասոցիացիա և այլն), սակայն դրա էությունը մնում է նույնը՝ պահպանվող տարածքների ղեկավարության, տեղական կառավարման մարմինների, բնապահպանական և համայնքային կազմակերպությունների և զբոսաշրջային բիզնեսի ներկայացուցչությունների գործակցության շարունակական համակարգում՝ երաշխավորելով առկա խնդիրների համատեղ քննարկման և միասնաբար որոշումների կայացման հնարավորություն:
Նման մոտեցումը թույլ կտա նախատեսվող ծրագրերի համար ստանալ ամենատարբեր շահագրգիռ կողմերի համաձայնությունը, ինչպես նաև ապահովել ազգային պարկի հանդեպ հոգատար վերաբերմունք և էկոտուրիզմի կայուն զարգացման ռազմավարությունների իրականացման վճռականություն՝ միևնույն ժամանակ բոլոր ներգրավված կողմերի միջև ձևավորելով վստահության մթնոլորտ:
- պահպանության առաջնահերթություն
- կայուն զարգացմանը նպաստում
- բոլոր շահառուների ներգրավում
- կայուն զբոսաշրջության արդյունավետ պլանավորում
- շարունակական բարեփոխումների իրականացում
Մեր միջազգային թիմի ղեկավար, էկոտուրիզմի փորձագետն առաջարկել է տարածաշրջանային ուղեցույցերը մշակել հաշվի առնելով միջազգային նմանատիպ ուղեցույցերը և լավագույն փորձը: Այդ ուղեցույցները ներկայացված են հետևյալ հղումով:
Տարածաշրջանային ուղեցույցերի կիրառումը պիլոտային իրականացման փուլում շահագրգիռ կողմերին թույլ կտա բացահայտել ուղեցույցերի գործնական համապատասխանությունը բոլոր մակարդակներում, իսկ հետագայում՝ սահմանել Հայաստանի համար համապատասխանեցված ազգային ուղեցույցեր:
Հարավային Կովկասում պահպանվող տարածքների վերաբերյալ տարածաշրջանային ուղեցույցների համար EUROPARC խարտիան որպես լավագույն փորձ ընդունելու առանցքային պատճառներից մեկն այն է, որ խարտիան նախատեսում է պահպանվող տարածքների և շահագրգիռ կողմերի համար Կայուն զբոսաշրջության ֆորումի ստեղծում և տևական գործունեություն: Այդ կառույցը կարող է տարբեր անվանումներ կրել (Ուղղությունների կառավարման կազմակերպություն, Տարածաշրջանային խորհուրդ, Ընկերների ասոցիացիա և այլն), սակայն դրա էությունը մնում է նույնը՝ պահպանվող տարածքների ղեկավարության, տեղական կառավարման մարմինների, բնապահպանական և համայնքային կազմակերպությունների և զբոսաշրջային բիզնեսի ներկայացուցչությունների գործակցության շարունակական համակարգում՝ երաշխավորելով առկա խնդիրների համատեղ քննարկման և միասնաբար որոշումների կայացման հնարավորություն:
Նման մոտեցումը թույլ կտա նախատեսվող ծրագրերի համար ստանալ ամենատարբեր շահագրգիռ կողմերի համաձայնությունը, ինչպես նաև ապահովել ազգային պարկի հանդեպ հոգատար վերաբերմունք և էկոտուրիզմի կայուն զարգացման ռազմավարությունների իրականացման վճռականություն՝ միևնույն ժամանակ բոլոր ներգրավված կողմերի միջև ձևավորելով վստահության մթնոլորտ: